Legato, İtalyanca “bağlı” anlamına gelen bir müzik terimidir. Bir eserde notaların birbirine kesintisiz şekilde bağlanarak çalınmasını ifade eder. Yani sesler arasında sert geçişler, gereksiz boşluklar ya da kopukluklar yoktur. Tersine, pürüzsüz, akıcı ve yumuşak bir duyum elde edilir.
Bu teknik, tıpkı konuşurken kelimeleri yumuşakça birbirine bağlamak gibidir. Dinleyen kişi, seslerin arasında bir kopukluk hissetmez; melodinin akışına kapılır.
Legato yalnızca bir enstrümana özel değildir. Müzikal ifadeyi güçlendirmek için hemen her çalgıda kullanılır:
Gitarda: Hammer-on, pull-off ve slide hareketleri ile
Piyanoda: Parmak ağırlığı ve kontrollü geçişlerle
Keman ve yaylılarda: Yayın tek yönlü akıcı kullanımında
Nefeslilerde: Tek nefeste daha uzun ve bağlı ifadelerle
Vokal: Kelimeler arası yumuşak geçişle
Gitar çalanlar için ise legato adeta bir ifade dilidir. Özellikle rock, metal, fusion ve caz gitaristleri legatoyu sıkça kullanır; hızlı pasajlarda büyük avantaj sağlar.
Bir gitarist olarak legato tekniğinde üç temel hareket sizin en büyük yardımcınızdır:
Bir sesi penayla vurduktan sonra aynı tele daha yüksek bir perdeye sol elinizle “vurup” sesi bağlarsınız. Notalar arasındaki bağ kopmaz.
Hammer-on’un tam tersidir. Yüksek perdeden daha alçak bir perdeye parmağınızı çekerek geçiş sağlarsınız. Yine pürüzsüz bir akış oluşur.
Parmağınızı tel üzerinde sürükleyerek iki nota arasında kopmadan geçiş gerçekleştirirsiniz. Tek bir hareket, iki (veya daha fazla) notayı birleştirir.
Bu üç hareket, gitarda legatonun temelini oluşturur. Özellikle hızlı sololarda elinizi yormadan daha fazla nota çıkarabilmenizi sağlar.
Siz müzik yaparken dinleyicinin iki şeye ihtiyacı olur: Akıcılık ve ifade. Legato bu iki ihtiyacı mükemmel şekilde karşılar.
Melodileriniz daha duygulu hale gelir.
Hızlı pasajlar daha temiz duyulur.
Pena hareketi azalır, akış artar.
Teknik olarak kontrolünüz güçlenir.
“Profesyonel ton” hissiyatı yükselir.
Kısacası, legato; çalımınızı amatör seviyeden profesyonele taşıyan tekniklerden biridir.
Gitar çalan kullanıcılar için birkaç önemli ipucu:
Parmaklarınızı gereksiz yere kaldırmayın.
Nota şiddetini eşitlemeye çalışın.
Sol elinizin gücünü artırmak için egzersizler yapın.
Metronom ile çalışmayı ihmal etmeyin.
Temiz tınıyı bozan parazit sesleri mutlaka kontrol edin.
Legato çalışırken doğru ekipman da performansınızı etkiler. Özellikle tonunuzu sabitlemek ve farklı perdelerde rahat çalmak için doğru kapo seçimi önemlidir. (Gitar kapolar ve fiyatları için ilgili kategorimizi ziyaret edebilirsiniz.)
Türkçe
English